Het enkelgewricht vormt de verbinding tussen voet en onderbeen. De enkelbanden, gewrichtskapsel en pezen houden de voet en onderbeen bij elkaar en geven stevigheid aan het enkelgewricht. Bij een verzwikking worden de spieren en pezen die langs de enkel lopen overrekt. Bij een verstuiking (dit is erger) worden de enkelbanden overrekt, meestal aan de buitenkant.
Ontstaan
Iedereen kan een enkelblessure oplopen. Meestal gebeurt dit door een onverwachte, verkeerde beweging waarbij de voet te ver naar binnen of naar buiten omklapt. Sommige activiteiten geven meer kans op een verzwikking; bijvoorbeeld zaalsporten of lopen op een bospad, kinderen tijdens het spelen. Sommige mensen hebben regelmatig last van een verzwikte enkel door de bouw of bewegelijkheid van hun voet.
De meeste enkel verzwikkingen of verstuikingen ontstaan doordat de voet naar buiten omklapt. Naar binnen zwikken komt zelden voor.
Klachten
Een verstuikte enkel doet in het begin vaak zo zeer dat je er niet op kunt lopen. Dit is normaal en heeft als functie dat de enkel genoeg rust krijgt om te herstellen.
Klachten ontstaan wanneer de spieren, pezen of de enkelbanden overrekt worden. Door het overrekken kunnen er ook kleine scheurtjes ontstaan. Soms scheurt de hele enkelband, daarbij gaan er bloedvaatjes stuk wat ervoor zorgt dat de enkel dik en blauw wordt.
Behandeling van de verzwikte enkel
Om het herstel te bespoedigen, is het belangrijk de zwelling zoveel mogelijk te beperken. Daarvoor volgt u na een verstuiking de RICE-regel. De vier letters staan voor:
- Rest (rust): ontzie de enkel en probeer er zo weinig mogelijk op te staan. Bij staan steunt u zo min mogelijk op de verstuikte enkel.
- Ice (ijs): koel de enkel minstens 15 minuten. Gebruik hiervoor een cold-pack, een washandje met ijsklontjes of stromend, koud water. Leg altijd een theedoek of dunne handdoek tussen uw huid en het ijs om verbranding te voorkomen.
- Compression (drukverband): na het koelen geeft een drukverband de enkel stevigheid en tegendruk tegen de zwelling.
- Elevation (verhoging): hou de enkel zo veel mogelijk omhoog (vooral de eerste 48 uur). Dan blijft de vochtophoping in de enkel beperkt.
Podotherapeut
De podotherapeut komt vaak pas in actie als het natuurlijke herstelproces niet voldoende is voor een volledig herstel. Vaak ontstaan er als gevolg van de zwikbeweging blokkades in de voet. Dit leidt dan tot instabiliteit en krachtverlies en een veranderd bewegingspatroon van de voet. Indien dit klachten rond de enkel blijft veroorzaken en het herstelproces vertraagt, kan de podotherapeut met een zooltherapie de enkel stabiliseren en eventueel in geval van blokkades de voet manipuleren.
Sommige mensen verzwikken hun voet regelmatig. Wanneer dit het gevolg is van een afwijkende voetstand, kunnen podotherapeutische zolen en manipulaties uitkomst bieden.
