Diabetes Mellitus (diabetes) is een ziektebeeld of aandoening die voorkomt bij zowel jong als oud. Bij diabetes is het evenwicht in de bloedsuikerspiegel verstoord doordat de alvleesklier onvoldoende insuline produceert. Het kan ook zijn dat het lichaam onvoldoende gevoelig is voor insuline. Insuline zorgt ervoor dat spieren en andere organen de energie kunnen gebruiken die in voeding zit. Als er te weinig insuline is, kunnen de lichaamscellen de brandstof die ze nodig hebben niet gebruiken. Er blijven dan te veel suikers in de bloedbaan waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt.
Het is heel erg belangrijk de bloedsuikerspiegel zo te reguleren dat deze binnen bepaalde grenzen blijft. Hierdoor kunnen complicaties worden voorkomen of uitgesteld. De regulatie kan door dieetvoorschriften, al dan niet in combinatie met tabletten of toediening van insuline. Een goed geregelde diabetes is daarom van zeer groot belang.
Voetklachten
Een groot deel van de patienten, die bij een podotherapeut in behandeling zijn, heeft voetklachten ten gevolge van diabetes. Dit zijn vooral mensen die al langere tijd diabeet zijn. Bijna 50% van deze groep ontwikkelen, op den duur, voetklachten ten gevolge van hun diabetes. Op langere termijn zal het samenspel van de verslechterde doorbloeding (angiopathie) van de voet in combinatie met het slechter functioneren van het zenuwstelsel (neuropathie) de oorzaak zijn voor het ontstaan van de diabetische voet.
Complicaties bij diabetes
Naarmate men langer aan diabetes mellitus lijdt treden er kenmerkende complicaties op.
- Angiopathie: bloedvatafwijkingen die leiden tot vernauwing van de bloedvaten waardoor de doorbloeding van weefsels en organen wordt belemmerd. Als gevolg van de verminderde bloedtoevoer zal de kans op infecties vergroten en zal een wondje minder snel genezen. Dit kan in een ernstig geval zelfs leiden tot verlies van tenen of een deel van de voet.
- Neuropathie: complicaties aan de zenuwbanen, waarbij de gevoelszin vermindert met name in de voeten en onderbenen. Men heeft vaak een doof gevoel in de voeten (het gevoel op watten te lopen). Ook kan een wond minder snel worden opgemerkt omdat men deze niet op tijd kan waarnemen. Men voelt geen pijn. Men krijgt een droge, dunne huid door de verminderde werking van zweetklieren. Hierdoor kunnen er ook eerder wondjes ontstaan.
Bij aantasting van de zenuwen in de voet kan er een afwijkende voetstand of instabiel looppatroon ontstaan. De kans op overdrukplekken/klachten op de tenen, onder de voet, hiel en enkel wordt groter. - Ulceratie (wondvorming): is veel voorkomend bij de diabetische voet en moet nauwkeurig behandeld en gezien worden door een podotherapeut om amputaties te voorkomen. Slecht zittende schoenen, maar zelfs naadjes van sokken kunnen wondjes creëren die niet gevoeld worden door iemand bij wie het oppervlakkige gevoel verminderd is. Een podotherapeut kan u voorlichten over hoe wondjes te voorkomen zijn en hoe ze behandeld moeten worden. Er is veel beweging in de markt van wondgenezing bij ulcera (wonden) bij de diabetische voet. Steeds weer worden er nieuwe verbandmiddelen vervaardigd die de genezing ten goede komen. De podotherapeut is van deze ontwikkelingen op de hoogte. Zeer belangrijk bij de wondgenezing is het regelmatig verwijderen van overtollig eelt ter plaatse van de wond.
Podotherapeut
Daar Diabetes Mellitus een systeemziekte is die meerdere delen van het lichaam aantast, is een multidisciplinaire aanpak noodzakelijk. De podotherapeut als onderdeel van dit multidisciplinaire team boekt succes met het voorkomen van amputaties aan onderste ledematen. Om tot deze preventie te komen zijn vroege herkenning van risicofactoren en regelmatige voetscreenings noodzakelijk.
Aanvullend op deze screenings, waarbij o.a. de gevoelszin en doorbloeding van de voeten wordt gecontroleerd, maar ook gekeken wordt naar (toekomstige) risico’s voor complicaties, bestaan de podotherapeutische mogelijkheden uit instrumentele behandeling waarbij overmatig eelt verwijderd wordt
Instrumentele wondbehandeling
- Een orthese om drukpunten/likdoorns te ontlasten of een afwijkende teenstand te corrigeren/ compenseren.
- Podotherapeutische zolen om drukpunten te ontlasten of een afwijkende voetstand te corrigeren/ compenseren.
Wat is het?
De ziekte van Ledderhose is een onschuldige aandoening en valt onder de categorie ‘weke delen reuma’. Het is een pijnloze verschrompeling van het bindweefsel van een peesplaat aan de onderzijde van de voet. Het is te herkennen door de kleine bultvormingen onder de voet. Doordat deze aan de onderzijde van de voet aanwezig is, kan dit tijdens het staan en lopen leiden tot pijnklachten.
Oorzaken
De ziekte van Ledderhose kan familiair aanwezig zijn en is aangeboren. Het verschrompelen van het bindweefsel kan ook in de handen voorkomen, dit wordt de ziekte van Dupuytren genoemd.
Symptomen
De ziekte van Ledderhose kan in principe geheel klachtenvrij verlopen. De bultvorming onder de voet is normaal gesproken pijnloos. Echter bij een afwijkende voetstand kan de peesplaat waar de bindweefselknobbels zich in bevinden overbelast raken. Door de aanwezigheid van Ledderhose zal het peesblad verkorten. Bij een afwikkeling waarbij de voet teveel naar binnen zakt wordt de rek op de peesvezels rondom de knobbels groter. Dit veroorzaakt dan mogelijk wel pijnklachten.
Ook indien de bultvorming groot in omvang is kan dat leiden met ongemak bij staan en lopen en leiden tot gebrek aan ruimte in de schoenen.
Podotherapeut
Als behandelmethode wordt niet altijd gekozen voor een operatie, omdat de verschrompeling weer terug kan komen. Wanneer pijnklachten tijdens het lopen ontstaan kan de podotherapeut een podotherapeutische zool maken om de rek op de peesvezels te verminderen, met een uitsparing ter plaatse van de bindweefselknobbel, hierdoor worden de trekkrachten en drukken onder de voetzool beter verdeeld.
Wat is het?
Bij een beenlengteverschil (BLV) is het ene been langer dan het andere been, er ontstaat hierdoor een bekkenscheefstand. Veel mensen hebben een beenlengteverschil zonder dat ze het beseffen, omdat ze geen klachten hebben.
Oorzaken
Mogelijk heeft u al jaren een beenlengteverschil en heeft u er nooit last van gehad. Door een zwangerschap/ bekkeninstabiliteit of trauma merkt u dat klachten niet minderen omdat door het beenlengteverschil de klachten in stand wordt gehouden. Na een operatie voor een nieuwe heup of een knieprothese kan ook een beenlengteverschil optreden. Dit levert veelal in een relatief korte tijd pijnklachten op, omdat van de ene op de andere dag de beenlengte ongelijk is.
Daarnaast wordt een beenlengteverschil regelmatig bij kinderen gezien, omdat benen niet tegelijkertijd groeien. Wanneer er geen klachten zijn in de voeten, knieën, heupen of rug is een behandeling niet altijd noodzakelijk.
Symptomen
Door een beenlengteverschil kunnen er standafwijkingen en klachten ontstaan door compensaties. Hierbij kunt u denken aan voeten, knieën, heupen en onderrug.
Podotherapeut
Bij een relatief klein beenlengteverschil zal het lichaam zich hierop aanpassen. Afhankelijk van de grootte van het verschil tussen de benen en of iemand klachten heeft kan er gedacht worden aan een hakverhoging en/of een podotherapeutisch zool of schoenaanpassing.
Het komt vaak voor dat er sprake is van een relatief beenlengte verschil. Dit betekent dat het lijkt alsof het ene been langer is dan het andere, echter is dit in werkelijkheid niet zo. De podotherapeut zal tijdens het onderzoek letten of bijv. het bekken wel goed beweegt en er niet 1 voet meer naar binnen zakt dan de andere. Wanneer dit het geval zou zijn moet de voetstand worden aangepakt en is een hakverhoging in veel gevallen niet nodig.
Achillespeesblessures zijn zeer veel voorkomende sportblessures. Vooral bij hardlopers of sporters die lopen als trainingsonderdeel hebben. De pijn aan de achillespees bevindt zich meestal of op de aanhechting op de hiel of tot 6 cm boven deze aanhechting. In het acute stadium is de achillespees vaak; rood, gezwollen, warm en pijnlijk, duidelijke ontstekingsverschijnselen. Een achillespeesblessure kan echter ook in een chronisch stadium geraken. Er is dan ook pijn in rust en is langer dan 6 weken aanwezig.
Er zijn vele mogelijke oorzaken voor het ontstaan van achillespeesklachten:
- slecht looppatroon: – te veel naar binnen lopen (overproneren) – te veel naar buiten lopen (oversupineren)
- slechte stand: – holvoeten – scheefstand van het bekken (beenlengteverschil)
- Schoeisel en loopondergrond
Een podotherapeut houdt met alle facetten van het probleem rekening. D.w.z. niet alleen alledaagse activiteiten bespreken, maar ook zeker sportspecifieke aspecten. Vanwege de veelzijdigheid van het probleem zijn er verschillende therapieën mogelijk, men moet denken aan sportinlegzolen, schoenadvies, tijdelijke ontlasting (zool) in combinatie met fysiotherapie, andere orthesen, loopadvies etc.
Achilles tendinitis is een ontstoken achillespees. Deze lange pees is het uiteinde van de twee kuitspieren, loopt aan de achterkant van het onderbeen naar beneden en hecht aan op het hielbeen. De achillespees verbindt de sterke kuitspieren met de voet en geeft ons bijvoorbeeld de mogelijkheid om op de tenen te gaan staan. De achillespees is noodzakelijk om recht op te kunnen lopen. Achilles tendinitis is een veel voorkomende kwaal bij sporters. Honkballers, basketballers, tennissers, voetballers, hardlopers, en dansers zijn extra gevoelig voor deze blessure omdat deze sporten elementen bevat van plotseling stoppen, starten, springen en draaien, welke de achillespees zwaar belasten.
Ontstaan
Het probleem kan veroorzaakt worden door een op zichzelfstaand incident, door overbelasting van de achillespees of het is het resultaat van meerdere, kleine stress-momenten door de jaren heen. Meestal is een achilles tendinitis toe te schrijven aan een abnormale pronatie, waarbij de voetboog te plat wordt en het onderbeen meer draait dan normaal. Dit heeft als gevolg, dat de onderbeenspieren meer (t)rekken dan normaal. Net als een elastiek, hoe verder de spieren rekken, des te strakker ze worden. De kracht op de achillespees en het hielbeen wordt groter, met als resultaat een pijnlijke ontsteking.
Omdat de voetboog platter wordt na verloop van de tijd, zeker bij fanatieke sporters, kan iemand jaren probleemvrij zijn en later toch achilles tendinitis ontwikkelen. Deze klacht zie je ook vaak bij “weekend sporters” (onregelmatige sporters) en bij personen die pas begonnen zijn met sporten. Bij deze laatste groep, zijn de spieren en pezen weinig flexibel door inactiviteit. Het is daarom heel belangrijk voor personen die pas beginnen met sporten, om langzaam te beginnen en geleidelijk de activiteiten op te bouwen.
Klachten
De pijn aan de achillespees bevindt zich meestal of op de aanhechting op de hiel of tot 6 cm boven deze aanhechting. In het acute stadium is de achillespees vaak; rood, gezwollen, warm en pijnlijk, duidelijke ontstekingsverschijnselen. Een achillespeesblessure kan echter ook in een chronisch stadium geraken. Er is dan ook pijn in rust en is langer dan 6 weken aanwezig. De klacht uit zich vaak wanneer de achillespees een kracht moet leveren of wordt gerekt, zoals op de tenen gaan staan en de hiel optillen bij het lopen.
Podotherapeut
Als pijn ontstaat, zelfs na een goede warming-up en goede trainingsopbouw, kan de oorzaak liggen in het verkeerd of slecht functioneren van de voet.
Een podotherapeut kan dit onderzoeken en daar een therapie op toepassen. Er zijn verschillende therapieën mogelijk. Er kan gedacht worden aan sportinlegzolen, schoenadvies, tijdelijke ontlasting (zool/of taping) in combinatie met fysiotherapie, loopadvies etc.